در پی اعلام نتایج پنجمین دوره جایزه ملی تعالی و پیشرفت بر آن شدیم که با آقای مهندس فراهانی مدیرمحترم تعالی سازمانی و منابع انسانی “شرکت کمباین سازی ایران” گفتگو کنیم و پرده از رمز و راز درخشش این شرکت در سه دوره متوالی برداریم.
مهمترین مزیت حضور در فرآیند ارزیابی تعالی و پیشرفت، شناسایی نقاط قابل بهبود سازمان در قالب یک فرآیند ارزیابی علمی و مبتنی بر یک مدل بین المللی است که از این طریق برای رهبران و کارکنان سازمان‌هایی که اراده تغییر داشته باشند ایجاد انگیزه نموده و به عنوان یک ابزار مفید مدیریتی برای طی نمودن مسیر تعالی بسیار مؤثر خواهد بود.
سال 1385 حضور در جایزه ملی تعالی سازمان مدیریت صنعتی: اخذ گواهی تعهد به تعالی
سال 1397 حضور در جایزه ملی تعالی و پیشرفت: اخذ تقدیرنامه تک ستاره
سال 1398 حضور در جایزه ملی تعالی و پیشرفت: اخذ تقدیرنامه سه ستاره
سال 1399 حضور در جایزه ملی تعالی و پیشرفت: اخذ تقدیرنامه پنج ستاره
مؤثرترین عامل در این موفقیت تعهد رهبران ارشد شرکت بود که منجر به تدوین یک برنامه استراتژیک مبتنی بر یک مدل موفق گردید و پس از آن کاربردی و عملیاتی نمودن استراتژی‌های تعیین شده و پیگیری مستمر پروژه‌های بهبود از طریق ایجاد واحد کنترل پروژه و رصد ماهیانه پیشرفت پروژه‌ها توسط شخص مدیرعامل و همچنین پایش منظم نتایج شاخص‌های کلیدی عملکرد با استقرار داشبورد مدیریتی که کمک شایانی به اجرای اقدامات بهبود و روند رو به رشد شاخص‌ها نمود. البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که هماهنگ نمودن همه ارکان سازمان برای طی نمودن مسیر تعالی کار بسیار دشواری است ولی با حضور مستمر مدیرعامل و مدیران میانی شرکت در همه برنامه‌های آموزشی و توجیهی حوزه تعالی می توان به ایجاد فرهنگ تعالی در سایر اجزای سازمان کمک زیادی نمود، که این امر در شرکت کمباین سازی ایران محقق گردید.
براساس نقشه راه تعالی و برنامه استراتژیک شرکت تا افق 1402 پروژه‌های بهبود شناسایی شده است که پیگیری و اجرایی نمودن این پروژه‌ها می تواند شرکت را در مسیر دستیابی به تندیس موفق نماید و همچنین براساس تعمیق تفکر سیستمی و استراتژیک بین کارکنان شرکت به‌ویژه مدیران میانی، این تعمیق بر اساس هدفمند نمودن اقدامات و برنامه‌های واحدها همسو با اهداف استراتژیک شرکت از طریق تدوین استراتژی سطح وظیفه‌ای و عملیاتی نمودن آن و همچنین بازنگری فرایندهای کسب‌وکار در حال انجام است.
شناسایی نقاط قابل بهبود براساس مدل تعالی در سال 1398 و تدوین برنامه استراتژیک شرکت براساس مطالعات دقیق و جلسات طوفان فکری با رده‌های مختلف سازمانی که منجر به تدوین استراتژی‌های کاربردی گردید. به زبان ساده می توان گفت استراتژی‌ها در یک اتاق در بسته و توسط تعداد محدودی از کارشناسان تدوین نگردید و سعی شد همه متولیان و افراد مؤثر در فرآیندهای کسب و کار در تدوین استراتژی نقش داشته باشند که این روش در اجرای استراتژی‌ها نیز بسیار اثر گذار بود. از دیگر تفاوت‌هایی که می‌توان در شرکت کمباین‌سازی مشاهده نمود این است که در فعالیت‌های جاری و روزمره شرکت مباحثی تحت عنوان برنامه‌ریزی استراتژیک، تعالی سازمانی، مدیریت کیفیت به صورت مستقل و مجزا کمتر دیده می‌شود و سعی بر آن شده فعالیت‌های جاری بر اساس این تفکرها جاری باشد. (کار را برای تعالی سازمانی انجام نمی‌دهند بلکه کار بر اساس تعالی و سیستم‌های مدیریت انجام می‌شود).
در سطح شرکت‌ها مهم ترین رسالت یک مدیر تعالی، طرحریزی و ایجاد یک نظام برنامه ریزی مناسب و مبتنی بر الگوهای علمی برای مسیر رشد و تعالی سازمان است، به عنوان مثال تدوین برنامه استراتژیک می تواند اثر خوبی داشته باشد زیرا به طور دقیق آینده سازمان را به تصویر کشیده و همه اجزای سازمان را در راستای تحقق اهداف همسو می نماید. در سطح بنیاد بهره وری مدیران تعالی می توانند با تبادل اطلاعات جهت هم افزایی و الگوبرداری از اقدامات مؤثر یکدیگر نقش مهمی داشته باشند، که لازمه این کار ایجاد یک شبکه اطلاعاتی مناسب برای تبادل دانش می باشد.
از دیگر رسالت‌های مهم مدیران تعالی ایجاد هم افزایی بین مدیران میانی و اجرایی شرکت و تشویق آنها برای انتقال این هم افزایی به سطوح زیرین است. سازمان موفق سازمانی است که همه کارکنان آن همه انرژی و توان خود را برای رفع مشکلات و بهبود مستمر همسو نمایند نه اینکه به دنبال مقصر و فرار از حل مسئله داشته باشند.
همانطور که پیش تر گفته شد به نوعی عامل اصلی موفقیت ما در شرکت کمباین سازی ایران حمایت‌های مدیر محترم عامل و هیئت محترم مدیره بوده است. مدیرعامل شخصاً در تمامی عرصه‌های تعالی حضور مستمر و مؤثری داشته است.
علاوه بر حدود 50 اقدام استراتژیک که خروجی برنامه استراتژیک شرکت بوده است در سال 1398 تعداد 11 پروژه بهبود و در سال 1399 تعداد 16 پروژه بهبود حاصل از گزارش بازخورد ارزیابی‌ها و نتایج خود ارزیابی انجام شده و یا در حال انجام است.
تدوین برنامه استراتژیک در افق 1402 و اجرای اقدامات حاصل از خروجی برنامه‌ریزی استراتژیک
همدلی و اعتماد در طی مسیر تعالی بصورت یکپارچه در همه اجزای سازمان به عنوان یک ارزش و باور اساسی، نقش بسیار مهمی دارد.
ادامه فعالیت‌ها و پروژه‌هایی که در مسیر نقشه راه تعالی براساس مطالعات استراتژیک تعریف شده اند. همچنین تدوین استراتژی‌های وظیفه ای در سطح واحدهای سازمانی که تا حد زیادی مسیر رشد شرکت را مشخص می نماید.
تدوین اظهارنامه با روش 94+ که مبتنی بر منطق رادار بود سبب تسهیل فرآیند ارزیابی توسط ارزیابان و به همین نسبت پاسخگویی دقیق همکاران در روز ارزیابی گردید.
به میزان بسیار کم، عامل اصلی اراده و تعهد مدیریت ارشد و رهبران میانی شرکت می باشد.
سلیقه شخصی ارزیابان بیشتر در بخش ارزیابی تعریف و اجرای پروژهای بهبود بروز و ظهور دارد که به عنوان مثال از مدل‌هایی که قبلاً تجربه کرده اند پیشنهاد می نمایند، ولی به طور کلی به نظر نمی رسد سلیقه شخصی آنان در نتیجه ارزیابی اثر خاصی داشته باشند.
ذکر یک نکته شاید جالب باشد طی این سال‌ها دبیرخانه جایزه، ارزیاب ارشد شرکت ما را معمولاً از ارزیابانی انتخاب نموده که در صنعت خودرو شاغل بوده اند (به جهت همگونی فعالیت). این گروه ارزیابان معمولاً به اجرای مدل‌های علمی در زمینه هر رویکرد علاقه خاصی دارند و این موضوع می تواند تا حدی در نتیجه اثرگذار باشد.
در ابتدا مدیریت ارشد سازمان باید عزم راسخ خود را برای حرکت در مسیر تعالی به کلیه مدیران میانی و سایر رده‌های سازمانی اعلام و در عمل نیز آن را نشان دهد، پس از آن با آموزش مدل تعالی به سطوح سازمانی، اقدام به یک خودارزیابی سخت گیرانه نموده و نقاط قابل بهبود را شناسایی و براساس آن پروژه‌های بهبود را تعریف و به طور مستمر اجرا شدن آنها را شخصاً پیگیری نماید.
هدفمند نمودن شاخص‌های سازمانی و تحت پوشش قرار گرفتن نتایج مالی براساس مدل تعالی (در سیستم‌های مدیریت کیفیت نظیر ISO9001 مباحث مالی در دامنه کاربرد قرار نمی گیرند). در نهایت با طی نمودن این مسیر رشد و تعالی شرکت کمباین سازی ایران توانست در سال مالی منتهی به پایان اسفند 1399 تمام زیان انباشته ای را که طی ده سال (از 1385 تا 1395) ایجاد شده بود صفر نموده و بین سهامداران خود بعد از 15 سال سود سهام توزیع نماید.
مدل کسب وکار شرکت کمباین سازی B2C است و این موضوع باعث شده که با تعامل مستقیم به مشتریان اصلی (مصرف کننده) به عنوان مهمترین ذی‌نفع شرکت تمامی نیازها و انتظارات آنها بدون واسطه شناسایی شده و در فرایند بهبود مستمر شرکت استفاده شود.