عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي كشور گفت: امروزه به توجه به پيشرفت بالاي حوزه تكنولوژي و فناوري و وجود اقتصادهاي دانش بينان و صنايع مختلف، اما آينده پيشرفت اقتصاد ايران در گرو تحول اساسي در بخش كشاورزي است.

به گزارش روابط عمومي دانشگاه، دكتر عادل پيغامي در هفتمين نشست علمي «كنگره بين المللي اقتصاد، اشتغال و توليد در آيينه قرآن و عترت (عليهم السلام)» دانشگاه بين المللي امام رضا (ع) كه با عنوان اقتصاد، اشتغال و توليد در بخش كشاورزي و صنايع غذايي برگزار شد، با بيان اينكه آينده پيشرفت اقتصاد ايران در گرو تحول اساسي در بخش كشاورزي است، افزود: امروزه با توجه به پيشرفت بالاي حوزه تكنولوژي و فناوري و وجود اقتصادهاي دانش بينان و صنايع مختلف، اما اقتصاددانان توسعه همواره تأكيد دارند كه توسعه كشور در همه بخش ها منوط به توسعه در بخش كشاورزي است.

به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه امام صادق (ع)، موضوع كشاورزي همواره در تمامي اعصار مهم و مورد توجه بوده است و مادامي كه در حوزه كشاورزي انقلاب بهره وري نداشته باشيم، منابع مولد آزاد نمي شود تا به ديگر بخش ها منتقل و در بخش صنعت و دانش بيان بكار گرفته شود.

وي با بيان اينكه برخي تصور مي كنند كه تأكيد ائمه اطهار (ع) به موضوع كشاورزي به علت پيشران بودن كشاورزي در حوزه اقتصاد آن دوران و عدم رونق صنعت و خدمات در آن عصر بوده است، گفت: در آن دوران علاوه بر كشاورزي، تجارت هم رونق داشته است اما در روايات تأكيد بسياري به بخش كشاورزي و جايگاه كشاورزان شده است.

 

امنيت غذايي، در گرو امكان تامين نيازهاي تغذيه اي توسط همه مردم است

دكتر اسكندر زند، مشاور وزير و رئيس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج وزارت جهاد كشاورزي در اين نشست علمي با اشاره به اهميت امنيت غذايي توضيح داد: امنيت غذايي زماني محقق مي گردد كه همه مردم همواره براي تأمين نيارهاي تغذيه اي خود به غذاي كافي، سالم و مغذي دسترسي فيزيكي و اقتصادي داشته باشند و ترجيحات غذايي آن ها براي داشتن يك زندگي سالم و پر تحرك برآورده شود.

وي با بيان اينكه حاكميت غذايي در مقابل واژه امنيت غذايي بوجود آمده و در آن به محل و چگونگي توليد نيز توجه مي شود، گفت: امنيت غذايي در سايه حاكميت غذايي محقق مي شود.

به گفته رئيس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج وزارت جهاد كشاورزي، كل مسئله اقتصاد و تعريف كشاوزي در چهار ركن اركان امنيت غذايي نهفته است كه به چهار عرصه كشاورزي، اقتصادي و خانوار، مصرف و سلامت و ثبات و پايداري مي پردازد.

 

امنيت غذايي از ستون هاي اصلي امنيت كشور است

وي با بيان اينكه امنيت غذايي از ستون هاي اصلي امنيت كشور است، عنوان كرد: مشخص نبودن جايگاه امنيت غذايي در امنيت ملي، تناقض در آمار و اطلاعات اين حوزه، نداشتن فرماندهي و مركز ملي مطالعات و پايش، نارسايي زنجيره ارزش، اختلاف نظر در ميزان تأمين حاكميت غذايي كشور و نداشتن راهبرد بلند مدت در اين حوزه از چالش هاي كلان در بخش امنيت غذايي كشور است.

وي با بيان اينكه بيش از 15 مركز مطالعات امنيت غذايي در كشور وجود دارد، اظهار كرد: برخي از وزرات خانه ها از جمله جهاد كشاورزي، صمت، نيرو، بهداشت، رفاه و تامين اجتماعي و سازمان محيط زيست و برنامه بودجه از جمله دستگاه هاي دخيل در حوزه امنيت غذايي هستند، اما شاهد فقدان مركز فرماندهي و ملي مطالعات پايش در اين بخش هستيم.

 

نقش پيامبر اكرم(ص) در مسير توسعه كشاورزي

در ادامه اين نشست علمي حجت الاسلام دكتر سيد علي حسيني، بنيانگذار دانشنامه اسلامي طبيعت، كشاورزي و محيط زيست با اشاره به نقش رسول الله (ص) در مسير توسعه كشاورزي، عنوان كرد: ايجاد اشتغال، بيابان زدايي، رونق تجارت محصولات كشاورزي، آباد شدن كشور، رشد دامداري به دليل زياد شدن علوفه هاي دامي و امنيت غذايي به دليل به دليل توليد غذايي پاكيزه از جمله آثار و بركات توسعه كشاورزي در آن دوران بود.

اين استاد دانشگاه در ادامه، علت اصلي پيشرفت مسلمانان در حوزه كشاورزي را وجود قوانيني به نام فقه اسلامي معرفي كرد و افزود: در سايه مراعات اين قوانين توسط مسلمانان مردم به امنيت شغلي دست يافتند، به حقوق همديگر تجاوز نمي كردند، آب وخاك عادلانه بين كشاورزان تقسيم شد و كشاورزي و كشاورزان جايگاه و منزلت واقعي خود را به دست آورند.

عضو هيات امناي دانشنامه امام رضا (ع) به بيان احاديثي از اهل بيت (ع) در خصوص جايگاه كشاورزي و كشاورزان پرداخت و عنوان كرد: پيامبراكرم (ص) در روايتي بيان داشتند كه بهترين مال، زراعتي است كه كاشته و به عمل آورده شود.

 

عدم موفقيت در بخش فرهنگ سازي حوزه كشاورزي

مسئول مركز تحقيقات حوزه نمايندگي ولي فقيه در وزات جهاد كشاورزي، با انتقاد از اينكه در فرهنگ سازي حوزه كشاورزي موفق عمل نكرده ايم، گفت: متاسفانه دانشگاه هاي ما فقط سراغ ترجمه آثار رفتند و به تعاليم اسلامي و ميراث گران تمدن اسلامي- ايراني شك كردند؛ از اين رو ضرورت دارد تا علاوه بر نشان دادن جايگاه كشاورزان و كشاورزي، اهميت منابع طبيعي مانند آب، خاك، گياهان به ويژه جنگل ها و مراتع و آبزيان مورد توجه جدي قرار گيرد.

حجت الاسلام حسيني با اشاره به تأكيد مقام معظم رهبري كه "بايد معارف كشاورزي به معارف عمومي تبديل شود"، خاطرنشان كرد: بيش از هزار آيه در قرآن كريم به موضوع كشاورزي، طبيعت و محيط زيست اشاره دارد كه نشان از اهميت و نقش اساسي آن براي انسان است.

چالش هاي كشاورزي، صنايع غذايي در ايران

مهندس محمدصادق مرواريد، مديرعامل شركت نان قدس رضوي از ديگر سخنرانان نشست علمي «اقتصاد، اشتغال و توليد در بخش كشاورزي و صنايع غذايي» بود كه به تبيين چالش هاي كشاورزي، صنايع غذايي در ايران پرداخت و گفت: متاسفانه در ايران با فرسايش شديد خاك مواجه هستيم كه اين ميزان چهار برابر ميانگين جهاني است و از طرفي هم شاهد افت و كسري مخازن سفره هاي زير زميني و تغيير بي رويه كاربري اراضي كشاورزي و باغي به ويژه در سه دهه اخير بوده ايم.

وي افزود: كمبود مواد آلي خاك در عمده اراضي زراعي و باغي باعث گرديده است كه بيش از نيمي از خاك اراضي كشاورزي كمتر از نيم درصد مواد آلي داشته باشند و در بيش از 25 درصد از عرصه ها با مشكل شوري خاك مواجه باشيم.

عضو هيات مديره سنديكاي توليدكنندگان و صادركنندگان نان ايران، با اشاره به عدم وجود الگوي كشت برنامه ريزي شده در بسياري از مناطق و يا عدم رعايت آن، خاطرنشان كرد: متاسفانه آمارهاي ارايه شده با واقعيت فاصله دارد از اين رو در يك سال شاهد افزايش بي رويه كشت يك محصول و در سالي ديگر با كاهش شديد آن و افزايش قيمت محصول مورد نظر مواجه هستيم، لذا ضرورت دارد تا با برنامه ريزي جامع، متناسب با اقليم هر استاني كشت محصولات صورت گيرد.

به گفته عضو هيات مديره انجمن شيريني، شكلات و بيسكوئيت، سود حاصل از صادرات محصولات كشاورزي و غذاي در ايران به قدري بالاست كه نفس توليد كنندگان داخلي را گرفته است و شاهد منفي بودن تراز تجاري در بخش كشاورزي به دليل سيطره واردت و ارزش افزوده پايين محصولات كشاورزي به خاطر خام فروشي آن هستيم.

مهندس مرواريد در ادامه عدم توجه به مقوله بازار و بي توجهي به ذائقه مشتريان در سطح بين المللي، عدم توجه به مقوله بسته بندي و رعايت استانداردهاي مربوطه در اين بخش، عدم نگاه توليد محور دولت ها به بخش كشاورزي و صنايع غذايي و نقش كم رنگ بخش خصوصي در حوزه سياست گذاري را از ديگر چالش هاي صنايع غذايي و كشاورزي در ايران معرفي كرد.

يادآور مي شود، كنگره بين المللي «اقتصاد، اشتغال و توليد در آيينه قرآن و عترت (ع)» در چارچوب برنامه هاي كلان دبيرخانه بين المللي امام رضا (ع) و علوم روز و نيز در راستاي لبيك علمي و عملي به دغدغه ها و رويكردهاي رهبر معظم انقلاب در سال جاري، برگزار مي شود.

دانشگاه بین اللملی امام رضا علیه السلام  - كنگره بين المللي اقتصاد، اشتغال و توليد در آيينه قرآن و عترت (ع)